TORBALI ADLİYESİ

Tarihçe

    Mağdur, yalnızca kendisine yönelik suç işleyen failin cezalandırılmasını değil aynı zamanda kendisine yöneltilen eylemin doğurduğu sonuçların da mümkün olduğunca ortadan kaldırılmasını ve uğradığı zararın telafi edilmesini beklemektedir. Modern dünyada mağdur hakları alanında atılan yeni adımlar daha çok bu beklentiyi karşılama amacına yöneliktir. Ceza hukukunda 1950’li yıllardan itibaren, suç mağdurlarının haklarına da yer verilmesi gerektiği kabul edilmeye başlanmıştır. Bu doğrultuda günümüz ceza hukuku sisteminde cezalandırıcı adalet anlayışından onarıcı adalet anlayışına geçiş sağlanmış ve bu doğrultuda mağdurun zararlarının telafi edilmesi anlayışı ön plana çıkmıştır.

    Türk ceza adalet sistemine ilişkin yürütülen reform çalışmaları 2005 yılında büyük bir ivme kazanmış ve bu kapsamda Ülkemizin temel ceza mevzuatı niteliğindeki kanunlar, modern dünyada geçerli olan insan odaklı yaklaşımlar dikkate alınmak suretiyle yenilenmiştir. Türk ceza adalet sistemimize mağdur haklarının korunmasına yönelik temel hükümler 2005 yılında yürürlüğe sokulan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ve 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu ile girmiştir.

    Kadınlar ve çocuklar başta olmak üzere kırılgan gruba dahil olan mağdurların adalete erişimlerinin güçlendirilmesi sosyal hukuk devleti olmanın bir gereğidir. Bu bağlamda Ülkemizde yasal, kurumsal, yapısal, sosyo-ekonomik ve kültürel alanda bir takım yeni uygulamalar geliştirilmesi ihtiyacı üzerine suç mağdurlarının sorunlarının çözümü için 2013 yılı Kasım ayında Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Mağdur Hakları Daire Başkanlığı kurulmuştur. Mağdur Hakları Daire Başkanlığı, suç sonrası fiziksel ve ruhsal yönden en zayıf dönemini geçiren, destek bekleyen mağdurlara rehberlik ve destek hizmeti sunacak bir teşkilat olarak, adli süreçte Devletin suç mağdurlarının yanında olduğunu gösteren çalışmalar gerçekleştirmiştir.

    2019 yılında yürürlüğe sokulan 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan bir kısım düzenlemeler sonrasında adli süreçte mağdurlara sağlanan psiko-sosyal destek hizmetlerinin kapsamı ve adli süreçteki koruma halkası güçlendirilmiş, sadece aile ve çocuk mahkemelerinde sağlanan uzman desteği tüm soruşturma ve kovuşturma aşamalarını kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

    Yapılan bu düzenlemeleri tamamlayıcı nitelikte hükümler ihtiva eden 10 Haziran 2020 tarihli ve 63 sayılı Suç Mağdurlarının Desteklenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile birlikte mağdur hakları konusunda atılan adımlara yenileri eklenmiştir. Böylece Ülkemizde mağdurlara sunulacak hizmetler ile bu hizmetleri sunacak teşkilatlanmayı belirleyen bir düzenleme hayata geçirilmiştir. Suç mağdurlarına sağlanan hizmet ve yardımlara ilişkin esasları ve bu hizmetlerin yerine getirilmesine dair görev, yetki ve sorumlulukları düzenleyen anılan Kararname ile "Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı" Adalet Bakanlığı bünyesinde ana hizmet birimi olarak yapılandırılmış ve adliyelerde "Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlükleri" nin yaygınlaştırılması öngörülmüştür.

    7343 sayılı İcra ve İflas Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 39 ila 55 inci maddeleriyle 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu, 5717 sayılı Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yön ve Kapsamına Dair Kanun ve ilgili diğer mevzuatta yapılan değişiklikle çocuk teslimi ve çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair ilam veya tedbir kararlarının adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlükleri tarafından müdürlüklerin bulunmadığı yerlerde ise Bakanlığımızca belirlenen hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğü tarafından yerine getirilmesi öngörülmüştür.

    Kuruluşundan bugüne kadar Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca ulusal ve uluslararası nitelikte birçok çalışma gerçekleştirilmiştir. Başta İnsan Hakları Eylem Planı, Yargı Reformu Strateji ve Bakanlığımız Stratejik Planında yer alan hedefler olmak üzere, ulusal ve uluslararası alandaki gelişmeler ile iyi uygulama örnekleri de takip edilmek suretiyle suç mağdurlarına ilişkin hak ve hizmetlerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Temel Değerler

• Adalet, eşitlik ve dürüstlük 
• Hukukun üstünlüğü ve onarıcı adalet
• Sosyal hukuk devleti
• Mağdurun haklarına saygı
• Mağdurun onuruna saygı
• Mağdurun beklentilerine duyarlılık 
• Mağduriyetin anlaşılması
• Mağdurun mahremiyetinin korunması
• Mağdurun süreci anlamlandırmasına saygı
• Mağdurların bireysel olarak değerlendirilmesi
• Adli sürece dair etkin bilgilendirme
• Mesleki etik ve değerlere bağlılık 
• Uzmanlık ve gönüllüğe dayalı erişilebilir, etkili ve çözüm odaklı hizmet
• Kurumlararası işbirliğini önemseme

Torbalı Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü

    Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Mağdur Hakları Dairesi Başkanlığınca "Onarıcı Adalet" ilkesi çerçevesinde suç mağdurlarının haklarının korunup desteklenmesi ve ikincil örselenmenin engellenmesi amacıyla kurulan müdürlüğümüz 2020 yılında Torbalı Adliyesi'nde faaliyetine başlamıştır.

    Adliyemizin 3. katında bulunan Torbalı Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğümüzde 1 Müdür/Pedagog, 1 Uzman Psikolog, 1 Pedagog, 1 Sosyal Hizmet Uzmanı olmak üzere toplam 4 Adli Destek Görevlisi ve 1 Zabıt Katibi görev yapmaktadır.

    Müdürlüğümüzde, Bilgilendirme ve Yönlendirme Bürosu, Ceza Yargılaması Destek Bürosu, Hukuk Yargılaması Destek Bürosu, Kırılgan Grup Destek Bürosu, Adli Yardım Hizmetleri Bürosu ve Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki İşlemleri Bürosu olmak üzere 6 ana birim ile hizmet verilmektedir.

Bilgilendirme ve Yönlendirme Bürosu
    Mağdurlar, Bilgilendirme ve Yönlendirme Büromuza doğrudan başvuracakları gibi, başka bir kurumun yönlendirmesi ile de başvurabilirler. Büromuza başvuran mağdurlar adli süreçte sahip oldukları haklar konusunda bilgilendirilirler ve başka bir kurum tarafından sunulmakta olan hizmete ihtiyaçları olması halinde ilgili kurumlara yönlendirilirler.

Kırılgan Grup Destek Bürosu
    Uzmanlar tarafından yapılacak bireysel değerlendirme sonucunda kırılgan gruba dahil olduğu tespit edilen mağdurlara hizmetlerin sistematik bir şekilde ve zamanında sunulabilmesi için gerekli planlama, uygulama, izleme ve koordinasyon işlemleri tek bir adli destek görevlisi tarafından uygulanmaktadır. Mağdur hakkında alınması gereken tedbirlere ve sunulması gereken hizmetlere ilişkin önerilerin yer aldığı adli destek planı, adli destek görevlileri tarafından hazırlanmakta olup hazırlanan bu plan gerektiğinde mahkemeye ya da savcılığa iletilmektedir.

Ceza Yargılaması Destek Bürosu
    Cumhuriyet Başsavcılığımız ve Ceza Mahkemelerinin, sosyal inceleme raporu düzenlenmesine ve ifade esnasında uzman görevlendirilmesine yönelik talepleri, bu büroda görev yapan adli destek görevlileri tarafından karşılanmaktadır. Bu sayede, ceza yargılaması sürecinin tamamında uzmanlardan etkin bir şekilde yararlanılarak, mağdurların ikincil mağduriyetlerinin önlenmesinin yanı sıra, uzmanın bilgi, beceri ve tecrübesinin adli sürece dahil edilmesiyle, delil kalitesinin artırılması hedeflenmektedir.

Hukuk Yargılaması Destek Bürosu
    Hali hazırda sadece aile mahkemelerine yönelik sağlanan uzman desteği, ihtiyaç duyulan tüm hukuk mahkemelerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Kurulan müdürlükler sayesinde özellikle aile mahkemesi olmayan yerlerde, aile mahkemesi sıfatıyla yargılama yapan asliye hukuk mahkemelerinin de uzman desteğinden etkin şekilde faydalanması sağlanmaktadır.

Adli Yardım Hizmetleri Bürosu
    Baroların adli yardım büroları ile eş güdüm halinde çalışan adli yardım hizmetleri bürosunda adli yardıma ihtiyaç duyanlara, bu hizmete başvurabilmeleri için gerekli olup UYAP üzerinden temin edilebilen bilgi ve belgelerin toplanmasında yardımcı olunarak taraflar ilgili birimlere yönlendirmektedir.

Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki İşlemleri Bürosu

    Mahkemeler tarafından verilen çocuk teslimi ve çocukla kişisel ilişki kurulmasına ilişkin ilam ve tedbir kararları müdürlüğümüz tarafından çocuk teslim merkezlerimizde yerine getirilmektedir. Bilgi için Torbalı Adliyesinin (0232) 853 14 14 nolu telefonunu arayıp 3012 - 3095 ve 3014  dahili numaralarından birini tuşlayarak bilgi alabilirsiniz. 

Adli Görüşme Odaları (AGO)
    İfade ve beyanının özel ortamda alınması veya fail ile yüz yüze gelmesinde sakınca bulunduğu değerlendirilen kişilerin ifade ve beyanlarının adli görüşmeci aracılığıyla özel ortamda alınabilmesi amacıyla adli görüşme odaları kurulmuştur. Mağdur, tanık, suça sürüklenen çocuk, özel gereksinimi olan mağdurlar, cinsel suç ve aile içi şiddet mağdurları, engelli, yaşlı, göçmen ve bunun gibi diğer kırılgan gruba dahil mağdurların faydalanabildiği Adli Görüşme Odaları ile çocuğun üstün yararı ilkesi göz önünde bulundurularak onun yanında yer alan bir adli süreç yürütülmesi, görüşme yapılacak kişinin ruhsal/fiziksel koşullarına uygun ortam ve yöntemle görüşme yapılması, ikincil örselenmenin önlenmesi, korunma ihtiyaçlarının tespiti ve ilgili hizmetlere yönlendirilmesi amaçlanmaktadır. 

Mağdurlara Sunulan Diğer Hizmetler

Meslek edindirme
(1) Kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler tarafından mevzuatta belirtilen çeşitli suçlardan dolayı mağdur olanların meslek edinmeleri amacıyla kurslar düzenlenebilir. Mevcut kurslara katılabilmeleri için mağdurlara öncelik tanınır.
(2) Meslek edindirme kurslarına katılmak isteyen mağdurun, ilgisine göre Cumhuriyet Başsavcılığı veya mahkeme tarafından düzenlenen ve belirtilen suçların mağduru olduğunu gösteren belge ile kursu düzenleyen kurumlara başvurması gerekir.

İşyerini değiştirme
(1)  Mevzuatta belirtilen çeşitli suçlardan dolayı mağdur olan ve yerleşim yerini değiştirmek zorunda kalan mağdurların talepleri hâlinde kendilerinin veya birlikte ikamet ettikleri aile bireylerinin, çalıştıkları kamu kurum ve kuruluşlarının kadro, pozisyon ve teşkilat durumu göz önünde bulundurularak görev yerleri değiştirilir. Bu şekilde yapılacak yer değiştirme talepleri derhal karara bağlanır.
(2) Bu madde kapsamında kalan ve özel hukuk hükümlerine tabi çalışan mağdurlardan yerleşim yerini değiştirmek zorunda kalanların talepleri hâlinde aynı işverene ait başka iş yerlerinde çalışmaları sağlanabilir.
(3) Birinci fıkra kapsamında kalan ve işyerini değiştirmek isteyen mağdurun, ilgisine göre Cumhuriyet Başsavcılığı veya mahkeme tarafından düzenlenen ve belirtilen suçların mağduru olduğunu gösteren belge ile çalıştığı kuruma başvurması gerekir.

Eğitim yerini değiştirme
(1) Mevzuatta belirtilen çeşitli suçlar nedeniyle yerleşim yerini veya okulunu değiştirmek zorunda kalan mağdurların talepleri hâlinde, kendilerinin ya da bakmakla yükümlü oldukları kişilerin veya birlikte ikamet eden altsoyunun eğitim gördükleri kurumların aynı türde eğitim veren okullarına veya yükseköğretim kurumlarına devam etmeleri ilgisine göre Millî Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu ve yükseköğretim kurumlarınca öncelikli olarak sağlanır.
(2) Birinci fıkra kapsamında yer alan kişilere, yeni başladıkları eğitim kurumlarında ihtiyaç duyulması hâlinde rehberlik hizmetisunulur.
(3) Birinci fıkra kapsamında kalan ve eğitim yerini değiştirmek isteyen mağdurun, ilgisine göre Cumhuriyet Başsavcılığı veya mahkeme tarafından düzenlenen ve belirtilen suçların mağduru olduğunu gösteren belge ile ilgili kurumlara başvurması gerekir

RANDEVU SİSTEMİ
    Sosyal inceleme raporu düzenlenmesi için ilgili mahkemece Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü'nden talepte bulunulduktan sonra Torbalı Adliyesinin (0232) 853 14 14 nolu telefonunu arayıp 3012 - 3095 ve 3014  dahili numaralarından birini tuşlayarak dosyanıza görevlendirilen uzmanla görüşebilirsiniz. Uzmandan randevi tarihinizi aldıktan sonra görüşme için randevu gün ve saatinizde Torbalı Adliyesi 3. Katında bulunan Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğünde hazır bulunmanız gerekmektedir.